گورخر ایرانی
گورخر ایرانی
\| گورخر ایرانی | |
|---|---|
 |
گورخر ایرانی
\| گورخر ایرانی | |
|---|---|
|
|
| Turkmenian Kulan (Equus hemionus kulan) at Korkeasaari Zoo. | |
| وضعیت بقا | |
| طبقه‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابدران |
| رده: | پستانداران |
| راسته: | فردسُمان |
| تیره: | اسبیان |
| سرده: | Equus |
| زیرسرده: | Asinus |
| گونه: | E. hemionus |
| نام علمی | |
| Equus hemionus Pallas, 1775 |
|
 |
|
| محدوده پراکندگی | |
گور یا گورخر ایرانی، نوعی گورخر آسیایی (Equus hemionus) و پستاندار بزرگی متعلق به اسب‌سانان و بومی بیابان‌های سوریه، ایران، هند و تبت است.
به این حیوان خر وحشی آسیایی نیز می‌گویند. مانند اکثر حیوانات بزرگ تیره چرندگان تعداد آن به علت شکار و از بین رفتن محل سکونتشان کاهش یافته‌است و از شش زیرگونه یکی کاملاً از بین رفته است و دو زیرگونه نیز در صورت بی‌توجهی تا مدتی دیگر نابود خواهند شد که یکی از این گونه‌ها گورخر ایرانی است.
از خر وحشی آسیایی، در حال حاضر پنج زیرگونه زندگی می‌کنند که عبارتند از:
- E.h.kulan: خروحشی کولان که در ترکمنستان و احتمالاً افغانستان وجود دارد.
- E.h.hemionus: خروحشی ژیگتای که در چین و مغولستان دیده می‌شود.
- E.h.kiang: خروحشی کیانگ که در چین و هندوستان زندگی می‌کند.
- E.h.khur: خروحشی خور که در شبه‌قاره هند وجود دارد.
- E.h.onager: گور خر ایرانی.[۲]
کیانگ یک گونه تبتی است که عموماً به شاخه دیگری نسبت داده می‌شود هر چند به عنوان زیرگونه‌ای از گورخر آسیایی طبقه بندی شده‌است.
گورخر آسیایی از الاغ کمی بزرگ‌تر است، در حدود ۲۹۰ کیلو وزن دارد و طول بدن و سر حدوداً ۲٫۱ متر است و نسبت به الاغ شباهت بیشتری به اسب دارد. این جانور نسبت به اسب پاهای کوتاه‌تری دارند و رنگش نسبت به فصل تغییر می‌کند. در تابستان رنگش قهوه‌ای مایل به سرخ و در زمستان قهوه‌ای مایل به زرد است و بر پشتش نواری سیاه که با رنگ سفید احاطه شده قرار دارد.
از گورخر آسیایی در سومر باستان برای کشیدن ارابه استفاده می‌کردند.
در بین حیات وحش متنوع فلات ایران، گورخر ایرانی، که به دلیل منقرض‌شدن نسل‌اش در معرض انقراض قرار دارد، در زیست‌گاه حیات وحش یوت‌واتا، در اسرائیل تکثیر شده‌است.[۳]
محتویات
گونه‌های مختلف
- خر وحشی مغولی: آسیب پذیر
- خر وحشی هندی: در معرض خطر
- Gobi kulan: آسیب پذیر
- Kulan: شدیداً در معرض خطر
- خر وحشی ایرانی: شدیداً در معرض خطر
- خر وحشی سوری: در سال ۱۹۲۷ (میلادی) منقرض شده‌است
- خر وحشی اسرائیلی: ۳۰۰ راس که از ۱۱ گورخر ایرانی تکثیر شده‌اند.[۴]